Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO obejmuje miejsca o wyjątkowej wartości kulturowej i przyrodniczej, które są szczególnie ważne dla ludzkości. Poznajmy kilka z nich, które zasługują na szczególną uwagę podróżników na całym świecie.
Piramidy w Gizie – symbol starożytnego Egiptu
Piramidy w Gizie to jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli Egiptu i jedyne zachowane do dzisiaj zabytki z listy Siedmiu Cudów Świata Starożytnego. Kompleks położony na obrzeżach Kairu składa się z trzech głównych piramid: Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa. Największa z nich, piramida Cheopsa, wznosi się na wysokość niemal 139 metrów, choć pierwotnie mierzyła 147 metrów. Te monumentalne budowle powstały około 4,5 tysiąca lat temu, a ich niezwykła architektura i precyzja budowy wciąż budzą podziw.
Piramida Cheopsa została zbudowana z około 2,3 miliona wapiennych bloków, z których każdy waży od 2 do 15 ton. Do budowy komory grobowej użyto cięższych bloków granitowych, ważących ponad 25 ton. To niezwykłe miejsce jest częścią Światowej Listy Dziedzictwa UNESCO i jednym z najbardziej okazałych zabytków starożytności.
Petra – skarb Jordanii ukryty w skałach
Petra, położona w Jordanii, to niezwykłe miasto wykute w skałach, które stanowiło stolicę Nabatejczyków. To właśnie oni, pierwotnie nomadyczny lud, stworzyli potężne i niezależne państwo w IV wieku p.n.e. Dzięki kontroli ważnych szlaków handlowych, Petra stała się centrum handlu i kultury. Dziś możemy podziwiać w Petry niemal wyłącznie grobowce, które są jedynymi zachowanymi elementami tego niegdyś tętniącego życiem miasta. Petra, jako zabytek UNESCO, przyciąga turystów swoją tajemniczością i pięknem.
- Wąwóz As-Siq prowadzi do miasta,
- główne budowle to świątynie i grobowce,
- miasto było centrum handlu Nabatejczyków,
- słynie z unikalnego krajobrazu i architektury.
Kopuła na Skale – symbol Jerozolimy
Kopuła na Skale, znana także jako Złota Kopuła, to jeden z najstarszych i najbardziej charakterystycznych zabytków muzułmańskich w Jerozolimie. Znajduje się na Wzgórzu Świątynnym, obok Meczetu Al-Aksa, i jest miejscem o ogromnym znaczeniu zarówno dla Żydów, jak i muzułmanów. Według tradycji judaistycznej, to tutaj znajdował się kamień z Boskiego tronu, a według islamu, to stąd prorok Mahomet wstąpił do nieba. Budowa Kopuły została ukończona w 691 roku na zlecenie kalifa Abd al-Malika. Ośmiokątna świątynia ozdobiona jest marmurem, mozaikami i inskrypcjami z Koranu, co czyni ją jednym z najważniejszych zabytków UNESCO w regionie.
Hagia Sophia – perła architektury w Stambule
Hagia Sophia w Stambule, dawniej Kościół Mądrości Bożej, to jeden z najważniejszych zabytków architektonicznych na świecie. Zbudowana w VI wieku na zlecenie cesarza Justyniana, przez wieki pełniła funkcję kościoła, a później meczetu. W 1934 roku przekształcono ją w muzeum, a w 2020 roku ponownie stała się meczetem. Zabytek wpisany na listę UNESCO zachwyca swoją monumentalną kopułą, bogatymi mozaikami i różnorodnością użytych materiałów, takich jak ciemnoszary i zielony marmur oraz czerwony porfir.
Hagia Sophia jest jednym z najwspanialszych przykładów architektury bizantyjskiej i symbolem wielokulturowego dziedzictwa Stambułu.
Alhambra w Hiszpanii – pałacowe arcydzieło
Alhambra, zlokalizowana w Grenadzie, to jeden z najważniejszych zabytków muzułmańskich w Hiszpanii. Kompleks pałacowo-warowny powstał w XIII wieku i był rozbudowywany przez kolejne 200 lat. Po wypędzeniu muzułmanów, przez stulecia służył jako więzienie. Alhambra zachwyca bogatą ornamentyką, rzeźbionymi kolumnami oraz pięknymi ogrodami, co czyni ją jednym z najważniejszych miejsc na liście UNESCO.
Kompleks Alhambry jest pełen historycznych i kulturowych odniesień, a jego piękno inspiruje zarówno badaczy, jak i artystów. Możemy tu podziwiać różnorodność stylów architektonicznych oraz bogactwo arabskiej kaligrafii.
Zakazane Miasto w Pekinie – cesarska siedziba
Zakazane Miasto w Pekinie to imponujący kompleks pałacowy, będący siedzibą cesarzy chińskich dynastii Ming i Qing. Zbudowany w latach 1406–1420, jest otoczony murem obronnym i składa się z licznych pałaców i pawilonów. Na jego terenie znajduje się Pawilon Najwyższej Harmonii, największy obiekt w Zakazanym Mieście. To miejsce wpisane na listę UNESCO jest symbolem chińskiej potęgi i architektury.
- Kompleks powstał na polecenie cesarza Yongle,
- składa się z 980 budynków,
- ma powierzchnię 72 hektarów,
- stanowi przykład doskonałości chińskiej architektury.
Taj Mahal – symbol miłości w Indiach
Taj Mahal, zbudowany w XVII wieku w Agrze, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków na świecie. Powstał z inicjatywy Szahdżahana, władcy z dynastii Mogołów, jako hołd dla zmarłej żony Mumtaz Mahal. Marmurowy grobowiec zdobiony jest kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi, a jego architektura jest wzorcem indyjskiego stylu mogolskiego. Taj Mahal, wpisany na listę UNESCO, zachwyca swoją symetrią i pięknem.
Budowa Taj Mahal trwała 22 lata, angażując tysiące rzemieślników i artystów z całego świata.
Angkor Wat – khmerska świątynia w Kambodży
Angkor Wat, położony w północnej części Kambodży, to największy kompleks sakralny na świecie. Zbudowany w XII wieku przez króla Surjawarmana II, stanowił centrum khmerskiego imperium. Świątynia poświęcona bogu Wisznu jest przykładem khmerskiej architektury i kosmologii hinduistycznej. Angkor Wat, będący częścią listy UNESCO, przyciąga turystów swoją majestatyczną architekturą i bogactwem rzeźb oraz płaskorzeźb.
Registan w Samarkandzie – uzbecki klejnot architektury
Registan w Samarkandzie to zespół budowli o wyjątkowej wartości architektonicznej, który stanowi symbol uzbeckiej kultury. Na placu znajdują się trzy medresy: Ulugbeka, Sher Dor i Tilla-Kari, które zachwycają symetrią, proporcjami i zdobieniami. Registan wpisany na listę UNESCO jest świadectwem bogatej historii i tradycji regionu.
- Medresa Ulugbeka pochodzi z XV wieku,
- medresa Sher Dor i meczet Tilla-Kari z XVII wieku,
- plac Registan był centrum kulturalnym i handlowym,
- zabudowania zachwycają mozaikami i majoliką.
Co warto zapamietać?:
- Piramidy w Gizie: największa piramida Cheopsa ma 139 metrów wysokości, zbudowana z 2,3 miliona bloków wapiennych.
- Petra w Jordanii: miasto wykute w skałach, centrum handlu Nabatejczyków, znane z wąwozu As-Siq i unikalnej architektury.
- Kopuła na Skale w Jerozolimie: zbudowana w 691 roku, ważny zabytek dla Żydów i muzułmanów, ozdobiona marmurem i mozaikami.
- Zakazane Miasto w Pekinie: kompleks z 980 budynkami, zbudowany w latach 1406–1420, symbol chińskiej architektury.
- Taj Mahal: marmurowy grobowiec z XVII wieku, zbudowany przez Szahdżahana jako hołd dla żony, budowa trwała 22 lata.
